Top 10 risico's | Programmabegroting 2023

B. Top 10 risico's

De risico’s relevant voor het weerstandsvermogen zijn dus die risico’s die niet op de een of andere wijze zijn afgedekt of op een andere manier worden opgevangen. Om inzicht in die risico’s te verkrijgen is het noodzakelijk een risicoprofiel van de gemeente op te stellen. Een risicoprofiel is een gestructureerde en gekwalificeerde inventarisatie van alle risico’s die een gemeente loopt, waarbij zowel de externe risico’s (denk aan: economische, natuur en politiek/ maatschappelijke) als de interne risico’s (denk aan: organisatorische, politiek/ bestuurlijke, uitvoeringstechnische, personele, grondexploitatie, financiële, grote projecten, juridische kwesties / afsluiten contracten / aansprakelijkheid e.a.) worden meegenomen.

Uit de eerder vermelde actualisatie van de risico-inventarisatie is een risico-top 10 af te leiden. In onderstaande tabel worden de top 10 risico’s nader toegelicht exclusief Grondbedrijf en Woningbedrijf in aflopende volgorde van mogelijk maximumbeslag op het weerstandsvermogen.

Nr.	Risico	Gevolgen	Maximum beslag weer- stands- vermogen (x €1.000)
1	Langdurige ziekte personeel	Vervangende (externe) capaciteit zal langdurig moeten worden ingehuurd.	225
2	Verduurzaming en klimaatagenda	Het risico dat het gebouwenbestand van de gemeente (Woningbedrijf buiten beschouwing gelaten) moet worden verduurzaamd zonder extra middelen.	210
3	WMO totaal	Hogere uitgaven aan voorzieningen dan waarmee in de begroting rekening is gehouden door open-einde regeling gecombineerd met volumegroei (vergrijzing), complexere zorg, stijgende tarieven.	160
4	IKC, stijgende bouwprijzen	Het risico is dat de bouwprijzen toch nog sterker stijgen dan verwacht als gevolg van aanhoudende economische vooruitgang. In 2023 zal duidelijk worden wat de gevolgen zijn van de onvoorzien verhoogde bouwkosten voor het Kindcentrum Opmeer-Spanbroek en of er een aanvullend budget nodig is. Tegen de omgevingsvergunning van het Kindcentrum Hoogwoud is bezwaar gemaakt. Onduidelijk is hoe lang de bezwaarprocedure gaat duren en welke invloed dit heeft op de start van de bouw en daarmee op de ontwikkeling van de bouwkosten.	125
5	Eigen risicodragerschap voor de WW	Financiële gevolgen van de eigen risico dragerschap voor de WW.	95
6	Bijdrage aan gemeenschappelijke regelingen	De deelname in gemeenschappelijke regelingen brengt financiële risico’s met zich mee omdat het uitgaven- en inkomstenbeleid door de besturen van de samenwerkingsverbanden wordt bepaald en niet door de individuele gemeentebesturen. Indien een besluit is genomen door het algemeen bestuur van een gemeenschappelijke regeling, dan is de gemeente hieraan gebonden, ook al is ze er tegen. Ook het verder opschalen van samenwerkingsverbanden, brengt financiële risico’s voor de individuele gemeenten met zich mee. Het risico is hogere indexatie/verhoging bijdragen aan gemeenschappelijke regeling dan de standaard indexatie.	80
7	Participatiewet	Hogere uitgaven aan voorzieningen dan waarmee in de begroting rekening is gehouden omdat we nog niet de tools beschikbaar hebben om een realistische begroting te maken op een onderwerp waarvan de kosten moeilijk te voorspellen zijn. Betreft alle uitkeringen die WerkSaam verzorgt.	70
8	Informatieveiligheid	Denk hierbij aan internetfraude, hacktivisme, dataverlies, etc. Beschadiging aan hardware wat leidt tot materiële schade aan apparatuur en het verloren gaan van gegevens; gegevens raken beschadigd of verloren wat leidt tot vertraging in de bedrijfsprocessen en extra kosten; koppeling tussen gegevens en systemen wat leidt tot hogere kans op misbruik van gegevens; langdurige uitval ICT systemen wat leidt tot vertraging in het bedrijfsproces; mogelijke inbraak of toegang door onbevoegden in netwerk en/of informatiesysteem wat leidt tot uitlekken vertrouwelijke informatie; niet goed testen van updates of nieuwe programmatuur bij implementatie wat leidt tot fouten in de gegevensverwerking; verkeerd gebruik van wachtwoorden wat leidt tot ongewenste toegang tot belangrijke/vertrouwelijke informatie; virussen en/of hacking wat leidt tot verstoring van het bedrijfsproces en/of uitlekken van vertrouwelijke informatie; competentiegebrek en/of te laag kennisniveau (voor specialisme) wat leidt tot grotere kans op fouten en extra kosten.	55
9	Pensioenpremies/ wachtgeldverplichting en/APPA	Bij de jaarrekening 2019 is een aanvullende storing gemaakt, maar dat is geen 100% garantie voor de toekomst: onvoldoende gereserveerd kapitaal bijvoorbeeld door rentedaling blijft een risico.	45
10	Jeugdzorg	Hogere uitgaven aan voorzieningen dan waarmee in de begroting rekening is gehouden omdat we nog niet de tools beschikbaar hebben om een realistische begroting te maken op een onderwerp waarvan de kosten moeilijk te voorspellen zijn. Open-einde regeling met volumegroei, complexere zorg, stijgende tarieven, afhankelijkheid van doorverwijzingen door huisartsen. Kanttekening bij dit risico is dat het beslag op het weerstandsvermogen is bepaald vóór vaststelling van de begroting 2020 waarin een majeure verhoging van het jeugdzorgbudget aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.	40
	Energie	Door de oorlog in de Oekraïne stijgen de energietarieven. De gemeente betrekt de energie van HVC aandeelhoudersenergie. De tarieven zijn gebaseerd op de gemiddelde eindedagprijs over een periode van 2 jaar. Bij het opstellen van de begroting 2023 heeft een aanpassing plaatsgevonden van de budgetten voor het jaar 2023. Voor 2024 e.v. is er nog geen rekening gehouden met een stijging.	p.m.